Açıklama
Yükleyen: Alkışlarla Yaşıyorum
Yüklenme Tarihi: 16 Kasım 2015 - 11:30
30 Ocak 1972’de Kuzey İrlanda’nın Derry şehrinde yaklaşık yirmi bin kişinin katıldığı bir protesto yürüyüşü düzenlendi. Gösterinin fitilini ateşleyen, Britanya ordusunun desteğiyle her türlü muhalefeti bastıran hükümetin 1971’de tüm gösteri ve yürüyüşleri yasaklama kararıydı. Bu karar üzerine Kuzey İrlanda Medeni Haklar Derneği NICRA, barışçıl gösteri hakkını savunmak için çağrıda bulundu. 30 Ocak Pazar günü Derry merkezinde toplanan göstericiler ordu güçleriyle karşı karşıya geldi ve askerlerin rastgele açtığı ateş sonucunda 14 kişi hayatını kaybetti. İrlandalılar nezdinde o gün tarihe “Kanlı Pazar” olarak geçecekti.
Kanlı Pazar, kuşaktan kuşağa aktarılan Kuzey İrlanda özgürlük mücadelesinin şiddetle bastırılmasının sembolü haline geldi.
Olaya dair tepkiyi yatıştırmak amacıyla, Britanya yönetimi güdümünde bir mahkeme kuruldu. Derry’de toplanmayı bile göze alamayan Lord Widgery başkanlığındaki bu göstermelik mahkemede, görgü tanıklarının ifadeleri dikkate alınmadı ve askerî personel aklandı. Bu süreç, Kuzey İrlanda’da çatışmaların daha da tırmanmasına sebep oldu. NICRA’nın pasifist mücadelesi kan kaybederken, IRA Katolik İrlandalıların meşru temsilcisi konumuna geldi ve otuz yıldan fazla süren çatışmalarda toplam 3.673 kişi öldü.
1994’te IRA’nın ateşkes ilanı ve akabinde 1998’de Britanya hükümetiyle IRA arasında imzalanan Belfast Antlaşması, Kanlı Pazar’la ilgili resmî söylemin sorgulanacağı barışçıl bir ortam doğurdu. Kanlı Pazar Adalet Kampanyası gibi geniş tabanlı demokratik etkinliklerin ivmesiyle, Başbakan Tony Blair, olaylarla ilgili yeni bir soruşturmanın açılacağını duyurdu. Barış süreci soruşturmaya, soruşturma ve peşi sıra gelen özür de barış sürecine katkıda bulundu.
Lord Saville başkanlığındaki mahkemenin yürüttüğü “Saville Araştırması”, Britanya tarihindeki en kapsamlı soruşturma oldu. 15 Haziran 2010’da kamuoyuna açıklanan raporda, askerlerin ateş açmadan önce uyarıda bulunmadığı, üstelik herhangi bir saldırı altında olmadıkları, kimi göstericilerin kaçarken vurulduğu belirtiliyordu. Kuzey İrlanda halkının 38 yıldır beklediği özrü parlamentoda dillendirmek de, dönemin başbakanı David Cameron’a düştü (Alıntıdır).
Kanlı Pazar, kuşaktan kuşağa aktarılan Kuzey İrlanda özgürlük mücadelesinin şiddetle bastırılmasının sembolü haline geldi.
Olaya dair tepkiyi yatıştırmak amacıyla, Britanya yönetimi güdümünde bir mahkeme kuruldu. Derry’de toplanmayı bile göze alamayan Lord Widgery başkanlığındaki bu göstermelik mahkemede, görgü tanıklarının ifadeleri dikkate alınmadı ve askerî personel aklandı. Bu süreç, Kuzey İrlanda’da çatışmaların daha da tırmanmasına sebep oldu. NICRA’nın pasifist mücadelesi kan kaybederken, IRA Katolik İrlandalıların meşru temsilcisi konumuna geldi ve otuz yıldan fazla süren çatışmalarda toplam 3.673 kişi öldü.
1994’te IRA’nın ateşkes ilanı ve akabinde 1998’de Britanya hükümetiyle IRA arasında imzalanan Belfast Antlaşması, Kanlı Pazar’la ilgili resmî söylemin sorgulanacağı barışçıl bir ortam doğurdu. Kanlı Pazar Adalet Kampanyası gibi geniş tabanlı demokratik etkinliklerin ivmesiyle, Başbakan Tony Blair, olaylarla ilgili yeni bir soruşturmanın açılacağını duyurdu. Barış süreci soruşturmaya, soruşturma ve peşi sıra gelen özür de barış sürecine katkıda bulundu.
Lord Saville başkanlığındaki mahkemenin yürüttüğü “Saville Araştırması”, Britanya tarihindeki en kapsamlı soruşturma oldu. 15 Haziran 2010’da kamuoyuna açıklanan raporda, askerlerin ateş açmadan önce uyarıda bulunmadığı, üstelik herhangi bir saldırı altında olmadıkları, kimi göstericilerin kaçarken vurulduğu belirtiliyordu. Kuzey İrlanda halkının 38 yıldır beklediği özrü parlamentoda dillendirmek de, dönemin başbakanı David Cameron’a düştü (Alıntıdır).