İspanya İç Savaşı - Günü Gününe (1936-1939)

Alkışlarla Yaşıyorum - 1.541 izlenme

Yüklenme Tarihi: 30 Ağustos 2019 - 00:04

20. yüzyılın önemli olaylarından İspanya İç Savaşının harita üzerinden gün gün gelişimini inceliyoruz. Önemli çünkü 20. yy'a damga vuracak sağ ve solun ilk ciddi savaş alanıydı. Savaş aslında general Franco komutasındaki asi askerlerin hükumete darbe teşebbüsü olarak başladı. Ancak cumhuriyete sadık kitlelerin direnmesi ile iç savaşa döndü. Savaşı aslında sağcıların (kırmızılar) bir kaç ayda kazanacağı düşünülüyordu. Zira İngiltere ve A.B.D gibi demokrasi havarisi ülkeler bile Franco'nun yanındaydı. Franco'nun sırf 70 binden fazla paralı Faslı askeri, gene o civarda Musolini'nin yollardığı askerleri, Portekiz diktatörü Salazar'ın tümenleri vardı. Cumhuriyetçilere gelen ve aralarında Hemingway ve George Orwel'ın da bulunduğu uluslar arası kıtalar ise otuz bin civarındaydı.
Savaşın uzamasına en önemli neden olarak, Yunan asıllı İngiliz silah tüccarı Basil Zaharof'un iki yanlı olması olarak gösterilir. Kendisi Türk kurtuluş savaşında kaybettiği karların hırsını, İspanya'dan çıkarmıştır. (Kurtuluş savaşından dolayı Yunanistan alacaklarından da vazgeçmeyip, ülkeyi yıllar sürecek ekonomik krizlere sokmuştur.)
Savaşın gidişatına baktığımızda Balear adaları hariç Akdeniz iklimi olan yerlerin sola, Bask bölgesi hariç Okyanus iklimi olan yerlerin de sağa çektiğini görüyoruz.
Yaklaşık yarım milyon insanın öldüğü savaş, Franko'nun zaferi ile sonuçlandı. Ülkenin din adamlarının yüzde sekseni de bunlar arasındaydı. (Çoğunlukla solcular öldürmüştü ama Franko'nun da şüphelenip, öldürttüğü din adamı çoktu)Franko 1975'de 7. kalp krizinden ölene kadar ülkeyi yönetti ve devasa bir anıt mezara kondu.
Franko'nun ölümünden sonra ülke adım adım demokrasiye geçti. 12 yıllık kesintisiz Sosyalist parti iktidarı da dahil olmak üzere 2019 haziranına kadar Franco'nun mezarına dokunulamadı.
Hitler,Polonya'ya saldırmak için İspanya iç savaşınıın bitmesini bekledi.
Savaşa katılan tek gönüllü Türk, Franco saflarında savaşan Sökeli Fahri Tanman oldu.
Reklam