Yüklenme Tarihi: 13 Mayıs 2015 - 11:58
Para biliyorsunuz, bir değiş-tokuş aracı. Tarihte parayı ilk hangi uygarlığın kullanmaya başladığı bir tartışma konusu. Anadolu’da başladığı kesin ama kimi tarihçiler Lidyalılar derken kimileri de Sümerler olduğunu öne sürüyor.
Mesela arkeolog Profesör Doktor Hayat Erkanal’a göre, Sümerler Lidyalılar’dan 2500 sene önce Mezopotamya’da parayı buldu. İzmir civarında yaşayan Lidyalılar ise üzerine baskı yaparak parayı bugün kulanılan haline yaklaştırdı.
Bunlar tabii madeni paralardı. Altın, gümüş gibi kıymetli madenler karıştırılarak veya sadece altından yahut gümüşten yapılıyorlardı. Osmanlı tarihini okurken altın sikke, gümüş sikke gibi lafların geçtiğine eminim şahit olmuşsunuzdur. İlk Osmanlı parasını Osman Gazi bastırdı. Adı akçeydi ve 900 ayar gümüş paraydı.
İşte bu eski dönemlerde kimi düzenbazlar madeni paraların kenarlarını fark edilmeyecek şekilde yontarak değerli madenleri topluyordu. Hatta bu sebepten esnaflar parayı tartarak alıyordu. Eğer para olması gereken ağırlığın altındaysa kabul etmiyorlardı. Bu hilebazlara karşı bir yöntem düşünüldü ve bu türden yontmaların önüne geçmek için paraların kenarlarına tırtık yapılmaya başlandı. Böylece eğer yontma söz konusuysa tırtıkların yıpranıp yıpranmadığına bakarak kolayca anlaşılıyordu.
Artık madeni paralara değerli maden katılmıyor ama yine de bu bir alışkanlık olarak kaldı ve günümüzde de demir paraların kenarları tırtık tırtık yapılıyor.
Merak edenler için, kağıt parayı milattan sonra 960 yılında Çinliler icat etti. Avrupa’da ilk kağıt paraya geçen ülke ise 1661’de İsveç oldu.