27 Şubat 1933 günü akşam saatlerinde Berlin’de parlamento binası Reichstag kundaklanmıştı. Bina, çatısından alev almış, kısa sürede yanmaya başlamıştı. Yangın söndürülmeye çalışılırken içeride yirmi kadar kundaklama malzemesiyle birlikte bir şüpheli kişi ele geçirilmişti; Hollandalı Marinus van der Lubbe. Bu kişinin komünist olduğu söyleniyordu ama aslında o bir zihinsel sorunları olan deliydi.
Bu olay Naziler için iyi bir fırsat olmuştu. Adolf Hitler, ülkede komünistlere karşı daha sert yaptırımlar getirilmesi için yeni kanunlar çıkarılması konusunda baskı yapıyordu. İşte tam bu sırada ortaya çıkan yangın olayı çok iyi bir fırsat yaratmış oluyordu. Olay bir komünist saldırısı olarak açıklandı, tüm basına ve halka bu şekilde takdim edildi. Ülkedeki komünistler hükümete karşı bir darbe yapma girişiminde bulunmakla suçlandılar.
Naziler bu seçimlerden yüzde kırk dört oy almayı başardılar. Elbette seçim sandıklarındaki oy sayımında hile de yapılmıştı.
Kundaklama olayından kısa süre sonra, Hollandalı sanık van der Lubbe’den başka üç Bulgar vatandaşı da olayın zanlısı olarak tutuklanmıştı. Bu Bulgarlar, Almanya’da 3. Enternasyonal’in temsilcileriydiler ve içlerinden birisi, Georgi Dmitrov, sonraki yıllarda Bulgaristan devriminin önderi olarak tüm dünyaya adını duyuracaktı. Bulgar sanıklar delil yetersizliğinden serbest bırakıldılar.
Yarı deli sanık van der Lubbe ise mahkeme sonucunda suçlu bulunarak fazla vakit geçirilmeden giyotinle idam edildi. O’nun ortadan kaldırılmasında büyük yarar vardı Naziler açısından. Aksi halde belki de bir gün bu kundaklama olayının bizzat Nazi elemanlarınca yapıldığı ortaya çıkabilirdi.
Reichstag yangını Almanya tarihinde önemli bir dönüm noktası oldu. Nazilerin iktidara yerleşmesi için kendilerince tezgâhlanmış bir komploydu bu.
Tiyatrocu, yazar ve politikacı Hedda Zinner de, bu bilgilerle kaleme almış olduğu “Dmitrov’un Savunması” adlı tiyatro oyunuyla bu tarihi konulara ışık tutmuştur.
Size daha iyi hizmet sunmak, içerik ve reklamları kişiselleştirmek için çerezler aracılığı ile internet tarama verileri topluyoruz.