Açıklama
Yükleyen: Alkışlarla Yaşıyorum
Yüklenme Tarihi: 02 Mart 2015 - 14:16
Yahudi yaşam tarzında önemli bir yer tutan dinsel objelerin başında tallit gelir. Tallit kelimesinin Türkçe karşılığı cüppe,harmani veya örtüdür. Antik çağlarda ise erkeklerin kullandığı battaniyeyi andıran, dikdörtgen şeklinde bir manto veya harmaniye verilen addı.
allit kaynağını, diğer birçok dinsel objede olduğu gibi Tora'nın emirlerinden alır. Tanrı Moşe Rabenu'ya şöyle der: "İsrailoğullarına konuş ve onlara giysilerinin köşelerine püsküller (tsitiyot) takmalarını söyle. Öyle ki bu püsküller görülsün ve Tanrı'nın emirlerini hatırlatsın." (Bamidbar-Sayılar 15:37-41). Böylece tallit tsitsitlerin uygulanabileceği bir giysi olarak ortaya çıktı .Yün veya ketenden imal edilen bu giysiler muhtemelen, günümüzde bile halen bedevilerce kullanılan ve rüzgardan koruyan harmanilerin görünümündeydiler. Daha kaliteli kumaşlardan yapılanları ise genellikle zenginler ve din bilginleri tarafından kullanılırlardı.
Yahudilerin topraklarından sürülmeleri ve dünyanın dört bir yanına dağılmaları sürecinde, çevredeki yabancıların etkisiyle günlük bir giysi olan tallit farklı bir konuma, sadece dua ederken kullanılan bir objeye,bir dua şalına dönüşmüştür.
Tallitlerin Kullanımı
Tallitler erkekler tarafından haftanın her günü Şabat ve bayram günleri de dahil olmak üzere sabah duası esnasında kullanılmakla beraber sadece Teşa-Beav gününde öğleden sonra duası olan Minha'da kullanılır. Kipur günü ise bütün gün boyunca tallit giyilir. Ayrıca hazanlar bazı dini törenlerde, oruç günlerinde olduğu gibi, hem sabah hem akşam dualarında tallit kullanırlar. Tallit'i kuşanmadan önce şu beraha okunur:
"Baruh ata Ad. eloenu meleh aolam, aşer kideşanu bemitsvotav vetsivanu leitatef betsitsit."
Bir çok Yahudi bu duayı okumadan önce Tanrı'ya olan duygularını daha da yoğunlaştırmak için başlarını tallit ile tamamen örterler. Daha sonra berahayı okuyup tallit'i giyerler.
Hafta içi günlerde tallit tefillin öncesi giyilir.Genelde Yahudiler tallit omuzları üzerindeyken dua ederler. Sadece "Kohenler" Kohen" duası sırasında başlarını tallitleri ile kapatırlar.Sabah duasında "Şema"nın son bölümünde tallitin tsitsitlerini göze değdirip 3 kez öpmek adettir.
Bazı cemaatlerde ise tallit düğünde hupa töreninde kullanılır. Yahudi erkekleri öldüklerinde tsitsitleri koparılmış veya çıkarılmış tallitleri ile gömmek adettir.
allit kaynağını, diğer birçok dinsel objede olduğu gibi Tora'nın emirlerinden alır. Tanrı Moşe Rabenu'ya şöyle der: "İsrailoğullarına konuş ve onlara giysilerinin köşelerine püsküller (tsitiyot) takmalarını söyle. Öyle ki bu püsküller görülsün ve Tanrı'nın emirlerini hatırlatsın." (Bamidbar-Sayılar 15:37-41). Böylece tallit tsitsitlerin uygulanabileceği bir giysi olarak ortaya çıktı .Yün veya ketenden imal edilen bu giysiler muhtemelen, günümüzde bile halen bedevilerce kullanılan ve rüzgardan koruyan harmanilerin görünümündeydiler. Daha kaliteli kumaşlardan yapılanları ise genellikle zenginler ve din bilginleri tarafından kullanılırlardı.
Yahudilerin topraklarından sürülmeleri ve dünyanın dört bir yanına dağılmaları sürecinde, çevredeki yabancıların etkisiyle günlük bir giysi olan tallit farklı bir konuma, sadece dua ederken kullanılan bir objeye,bir dua şalına dönüşmüştür.
Tallitlerin Kullanımı
Tallitler erkekler tarafından haftanın her günü Şabat ve bayram günleri de dahil olmak üzere sabah duası esnasında kullanılmakla beraber sadece Teşa-Beav gününde öğleden sonra duası olan Minha'da kullanılır. Kipur günü ise bütün gün boyunca tallit giyilir. Ayrıca hazanlar bazı dini törenlerde, oruç günlerinde olduğu gibi, hem sabah hem akşam dualarında tallit kullanırlar. Tallit'i kuşanmadan önce şu beraha okunur:
"Baruh ata Ad. eloenu meleh aolam, aşer kideşanu bemitsvotav vetsivanu leitatef betsitsit."
Bir çok Yahudi bu duayı okumadan önce Tanrı'ya olan duygularını daha da yoğunlaştırmak için başlarını tallit ile tamamen örterler. Daha sonra berahayı okuyup tallit'i giyerler.
Hafta içi günlerde tallit tefillin öncesi giyilir.Genelde Yahudiler tallit omuzları üzerindeyken dua ederler. Sadece "Kohenler" Kohen" duası sırasında başlarını tallitleri ile kapatırlar.Sabah duasında "Şema"nın son bölümünde tallitin tsitsitlerini göze değdirip 3 kez öpmek adettir.
Bazı cemaatlerde ise tallit düğünde hupa töreninde kullanılır. Yahudi erkekleri öldüklerinde tsitsitleri koparılmış veya çıkarılmış tallitleri ile gömmek adettir.