Yüklenme Tarihi: 24 Haziran 2014 - 20:16
Adres: A.ü.tıp Fak.gnl.cer.anabilim Dalı - İbni Sina Hastanesi
muayenehane:tunalı Hilmi Caddesi, Çelikler İşmerkezi, No 91/109 06700 Kavaklıdere, Ankara
telefon: 0(312) 468 1419
fax: 0(312) 468 1420
e-mail: İletisim@cuneytkoksoy.com
https://www.facebook.com/drcuneytkoksoy
toplardamar Tıkanıklığı Nedir?
toplardamar Tıkanıklığı Ve Tıptaki Adı İle Posttrombotik Sendrom Genel Olarak Toplardamarların Pıhtı İle Tıkanması, Pıhtının Zamanla Tam Olarak İyileşmeyip Damarı Daraltması, Kapaklarının Bozulması Ya Da Toplardamarların Dokular Arasında Sıkışması Sonucunda Toplardamar Kanının İletiminin Engellenip Bacaklarda Birikmesine Bağlı Gelişen Bir Hastalıklar Bütünüdür. Toplardamarlar İçinde Pıhtı Oluştuğunda (akut Derin Ven Trombozu=dvt) Kan Akımı Engelleneceği İçin Kan Bacaklarda Birikir Ve Bacak Aniden Ağrılı, Şiş, Mor Hale Gelir Ve Bu Durumun Hafiflemesi Aylar Sürebilir. Toplardamarlarda Bir Kez Pıhtı Oluştuktan Sonra, Pıhtı Tam Olarak Ortadan Kalkıp Damar Normale Dönmez Ve Bacaktaki Kanın Kalbe Dönüşüne Sürekli Engel Olduğu İçin Zamanla Kılcal Damar Çatlamasından Varislere, Bacakta Şişmeden Yara Oluşumuna Kadar Bir Çok Şikayet İle Karakterize Toplardamar (venöz) Yetmezliği Gelişir. Dvt Geçiren Hastaların P Sinde 2 Yıl İçinde Posttrombotik Sendrom Belirtileri Başlar. Burada Artık Pıhtı Damar İçerisinde Bir Nedbe Dokusuna Dönüşmüş, Kapaklar Bozulmuş Ve Kan Akışı Engellenmekte Ve Kan Geri Kaçmaktadır. Toplardamar Yetmezliğinde Temelde Olan Olay Toplardamarlar İçinde Biriken Kanın Bacak Dokusuna Zarar Vermesidir.
nasıl Gelişir?
toplardamarlardaki Pıhtı Hastaların Büyük Bir Çoğunluğunda Tam Olarak Erimeyecek Ve Damarda Darlık Ya Da Engel Şeklinde Kaldığı İçin Sürekli Toplardamar Kan Akımına Engel Olacaktır. Tıkalı Damarlar Nedeni İle Oluşan Yada Genişleyen Yan Yollar Aracılığı İle Kan Akımı Her Nekadar Devam Ettirilmeye Çalışılsada, Önemli Oranda Kan Bacaklarda Birikir Ve Giderek Toplardamar Kan Basıncının Dokuların Tahammül Edebilecekleri Düzeylerin Üzerine Çıkmasına Neden Olur. Yıllar İçinde Bu Sürekli Yüksek Basınç Nedeni İle Dokularda Ve Özellikle Bacak Derisinde Bozulma Sonucunda Venöz Yetmezlik Ve Bacaklarda Yaralar (venöz Ülser) Oluşur.
başlıca Belirtileri Nelerdir?
toplardamar Tıkanıklığının İlk Aşaması Olan Pıhtı İle Damarın Tıkanması Yani Derin Ven Trombozu Bacakta Ani Başlayan Şişlik, Ağrı, Morarma, Bazen Yürüyemeyecek Kadar Şiddetli Acı Ve Ağırlık Hissi İle Beraberdir. (bakınız Derin Ven Trombozu) Bu Durumda Bir Diğer Sorun Pıhtının Bulunduğu Yerden Kopup Akciğerlere Gidip Akciğer Damarlarını Tıkamasıdır. Pulmoner (akciğer) Emboli Adı Verilen Bu Durumda Nefes Darlığı, Kanlı Balgam Çıkarma Ve Göğüs Ağrısı Olabilir. Daha İleri Aşamaları İse Öldürücü Olabilir. Çoğu Kez Durum Acildir Ve Hastalar Birkaç Gün İçerisinde Bir Doktora Başvururlar.
toplardamardaki Pıhtı Klasik Olarak Tedavi Edildiğinde Yada Hiç Tedavi Edilmediğinde Şikayetlerin Hafiflemesi Haftalar Bazen Aylar Sürer. Ancak Şikayetlerde Zamanla Belirli Bir Düzeyde Rahatlama Olsa Da Genelde Hastaların Yarısında Yıllar Sonra Şikayetler Karakter Değiştirerek Ağırlaşabilir. Bu Durumda Bacakta Özellikle Uzun Süre Ayakta Kalındığı Durumlarda Ortaya Çıkan Şişme, Yorulma, Ağrı, Ağırlık Hissi, Baldırlarda Varis Oluşumu, Özellikle Ayak Bileklerinde Çok Sayıda Mavi Mor Kılcal Damar Varisleri, Zamanla Ayak Bileğinde Kahverengiye Doğru Giden Koyulaşma, Deride Kalınlaşma Ve Kabalaşma Oluşur. Bazı Hastalar Bir Süre Yürüdükten Sonra Bacaklarında Başlayan Ve Ancak Bacakları Yukarıya Kaldırarak Dinlenmekle Azalan Şiddetli Ağrı Ve Şişmeden Yakınabilirler. Özellikle Karındaki Ana Toplardamar Tıkanıklıklarında Kasıklarda Ve Karın Duvarında Varisler Görülebilir. Bacak Önceleri Akşamları Şişiyor İken Artık Daha Erken Saatlerde De Şişmeye Başlar. Ayak Bileği Çevresinde Yaralar Açılıp, Giderek Genişler. Venöz Ülser Olarak Nitelenen Bu Yaralar İltihaplanmadığı Sürece Ağrısız Olup, Aylarca İyileşmeden Kalabilir. Bazen İyileşse Bile Kısa Sürede Tekrar Oluşur. Bu Artık Hastalığın Son Safhasıdır. Hastalar Bu Yaraların Bakımını Kendileri Yapmaya Çalışarak, Yarı Sakat Halde Yaşamlarını Sürdürürler.
toplardamar Tıkanıklığı Nasıl Tedavi Edilir?
toplardamar Tıkanıklığı İlk Oluştuğunda Bacağa Bir Kateter Yerleştirilip, Pıhtı Eritilerek Tedavi Edilir (bakınız Trombolitik Tedavi).
eğer Pıhtı Eritici Tedavi İlk Günler İçinde Yapılamamış İse Pıhtı Giderek Katılaşıp, Sert Bir Nedbe Dokusu Haline Dönüşür. Bu Durumda Tedavi İse Pıhtının Eritilmesi Yerine Tıkalı Damarın Balon Ve Stentle Açılmasıdır. (bakınız Toplardamar Tıkanıklıklarının Tedavisi)