Açıklama
Yükleyen: Alkışlarla Yaşıyorum
Yüklenme Tarihi: 15 Şubat 2016 - 22:14
Kurmancan Datka
Kırgız Kadın Lider
1811 yılında Oş şehri yakınlarındaki Madı köyünde Bargı kabilesinden Mamıtbay’ın kızı olarak doğdu. 17 yaşındayken, Kul Seyit ile evlendi. Bir yıl sonra kocasını terk edip baba evine döndü.
Akıllı duruşuyla dikkat çekti. Düşünmeden konuşmadı ve değerlerinden asla taviz vermedi. Kurmancan, bu niteliklerine güzelliği de eklenince, Hokand Hanlığı'nın ünlü komutanı Alimbek Datka’nın gözünden kaçmadı.
O yıllarda, Altay Kırgızlarının lideri olan Alimbek Datka ile Kurmancan 1832 yılında evlendi.
Bu evlilikten 5 oğlu ve 2 kızı oldu. Kurmancan’ın tam kocasının istediği gibi bir kadın olduğu, ona hep destek verdiği ve aldığı politik kararlarda etkili oldu. Alimbek’in 1862 yılında bir suikaste kurban gitmesinin ardından, güneydeki Kırgızların başına geçti. En kritik dönemlerde bile dirayetli yönetim tarzıyla saygınlık kazandı.
Alay Çariçesi
Kocası öldükten sonra, Kurmancan etrafına “batur” denilen savaşçı gençleri toplamaya başladı. Kısa bir süre içinde, 10 bin yiğitden oluşan bir orduya kumanda eder hale geldi. Böylece, Güney Kırgızistan’daki Alay bölgesinin idaresini eline geçirdi. Otoritesini Buhara ve Hokand Hanlıklarına da kabul ettirdi. Ancak, o yıllar, Rus İmparatorluğunun Orta Asya’ya yayıldığı ve büyük askerî olanaklarla yerel halkları kendisine bağladığı yıllardır. Üstelik, Hokand, Hive ve Buhara Hanlıkları da birbirleriyle anlaşmazlık içindedir. Böyle bir ortamda, Rus Birliklerinin bölgeye gelmesi tabii ki gecikmedi. 1877 yılında Ruslar, Kurmancan’ın yönetimindeki Alay vadisine ulaştı.
Bu noktada, Kurmancan’ın siyasi yetenekleri ön plana çıktı. Çünkü, kadın lider, üstün Rus birlikleriyle savaşa girip halkını kırdırmak yerine, işgal güçlerinin komutanıyla uzlaşıp, barış içinde yaşama yolunu seçti. General Skobelev ile bir anlaşma yaparak halkını güvence altına aldı. 1907 yılında ölünceye kadar, tam 30 yıl Alay halkının başında kaldı.
Video, 2014 yapımı, Kırgızistan'ın Oskar adayı olan Kurmancan Datka filminden.
Etiketler: